6.2 Meerjarenprojectenplan Buitenruimte

Inleiding

In juli 2023 is door de raad het Meerjarenprojectenplan Buitenruimte 2023-2026 vastgesteld. In de tweede tijdvakrapportage heeft hierop nog een aantal wijzigingen plaatsgevonden.
Voor 2023 is een bedrag van in totaal € 12,3 miljoen in de bijgestelde begroting opgenomen voor de duurzame instandhouding van de openbare ruimte. Dit bedrag is verdeeld over drie taakvelden:

• 2.1 Verkeer en vervoer (wegen, verkeer, VRI en openbare verlichting) € 8,2 miljoen
• 5.7 Openbaar Groen (groen, water, spelen) € 1,9 miljoen
• 7.2 Riolering € 2,2 miljoen.

In onderstaande tabel staan de bijgestelde begrote uitgaven, de gerealiseerde uitgaven en de afwijkingen tussen beide vermeld. De kolom 'fasering' laat zien hoeveel er nog uitgevoerd moet worden, de kolom 'resultaat' laat gerealiseerde voor- en nadelen zien. Er is € 11,5 miljoen besteed. Onder de tabel wordt waar nodig een toelichting per onderdeel gegeven.

In 2023 zijn veel werkzaamheden uitgevoerd. De reconstructies van de buurten rond de Frans Halslaan en Govert Flincklaan zijn (op wat restpunten na) afgerond. De Bovenkerkerweg is verdubbeld, inclusief nieuwe verkeersregelinstallaties bij de Nesserlaan en de Burgemeester Wiegelweg, en er is een start gemaakt met de vervanging van de groenstructuur. De grote speeltuin bij de Willem Dreesweg en de Overmijn is vernieuwd en op diverse plekken in Amstelveen zijn speeltoestellen vervangen. Op Laan Walcheren zijn de fietspaden verbeterd. Tussen het Nationaal Tenniscentrum en bedrijventerrein Legmeer is een nieuwe brug aangelegd. De verkeersregelinstallatie op de kruising Amsterdamseweg-Molenweg is vervangen en de buitenruimte en riolering bij de Aquariusflat zijn verbeterd.

Daarnaast heeft een grote ronde bomen- en heesterrenovaties plaatsgevonden die in 2024 weer een vervolg krijgt, en Amstelveen heeft met veel elan de Nationale Boomfeestdag georganiseerd waarbij honderden nieuwe bomen zijn geplant. Op allerlei locaties is groot onderhoud gepleegd aan asfaltverhardingen en bestratingen (onder andere wegwerken van wortelopdruk en het vernieuwen van wandelpaden in parken) en is de openbare verlichting vernieuwd. Tevens heeft het reguliere onderhoud aan wegen, kunstwerken, groen, verlichting, straatmeubilair en verkeersvoorzieningen doorgang gevonden.

Tegenslagen waren er ook. Enkele goede collega's hebben de gemeente verlaten en het kost tijd en moeite om nieuwe mensen te vinden. Dat leidt tot stagnatie van processen. In de infrastructuur is het effect van de extreme prijsstijgingen goed zichtbaar geworden. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een overschrijding van een aantal budgetten en het opnieuw doorlichten van het project Rotondes Oranjebaan dat hierdoor nog niet in uitvoering kon. Bij twee wijkreconstructies (Rozenoord en Vliegeniersbuurt) moesten we terug naar de tekentafel om het ontwerp en bestek te verbeteren. Andere projecten zijn in 2023 voorbereid en waar mogelijk gestart. Deze projecten lopen veelal over de jaargrens heen, wat betekent dat het voor deze projecten gereserveerde deel van het beschikbare budget wordt doorgezet naar 2024. In het eerste kwartaal starten weer diverse projecten buiten of worden lopende projecten nog afgerond.

Zoals bekend is er bij de projectenplanning altijd enige mate van onzekerheid in de laatste maanden van het jaar. Als alles mee zit kunnen bepaalde projecten nog gerealiseerd worden in de maanden november-december, maar bij tegenvallers worden werkzaamheden toch doorgeschoven naar het jaar daarop. Ook in 2023 was budget geprogrammeerd voor projecten met deze onzekerheden. Toch is op de totale (bijgestelde) begroting van het MPP Buitenruimte 93% gerealiseerd. Per saldo wordt een licht positief resultaat van € 207.000 geboekt op de jaarlijkse beheerbudgetten en op afgeronde projecten. Een bedrag van € 598.000 aan afwijkingen wordt verklaard door faseringsverschillen. De belangrijkste verschillen worden hieronder per taakveld toegelicht.

Multidisciplinaire projecten
De hieronder genoemde bedragen zijn de afwijkingen op het projectbudget. De kosten belasten door naar verschillende disciplines en taakvelden. Er is vrijwel bij alle projecten met een afwijking van meer dan € 100.000 sprake van een faseringsverschil. Het project gaat dan ofwel iets sneller ofwel iets langzamer dan bij de 2e tijdvakrapportage in augustus was ingeschat. Daar kunnen diverse oorzaken voor zijn.

• Een of twee multidisciplinaire projecten ( Reconstructie Cleopatralaan e.o. en Reconstructie Frans Halslaan e.o. ) zijn afgerond en sluiten gezamenlijk met een klein positief resultaat van € 73.000 af. Het resultaat wordt verdeeld over de taakvelden verkeer en vervoer (€ 29.000) en riolering (€ 44.000).
• Het project Reconstructie Govert Flincklaan e.o. loopt iets uit. Het grootste deel van het project is klaar, maar er moeten nog enkele aanvullende werkzaamheden aan riool en verharding in 2024 worden uitgevoerd die niet waren voorzien. Zowel in 2023 als in 2024 wordt daarom een overschrijding van het budget verwacht. Bij actualisatie van het MPP zal het totaalbudget moeten worden opgehoogd. Op dat moment is naar verwachting goed in te schatten welk aanvullend budget nodig is. Van  de overschrijding in 2023 met € 218.000 komt € 33.000 ten laste van het taakveld verkeer en vervoer, € 11.000 ten laste van taakveld groen en € 174.000 ten laste van taakveld riolering.
• De verdubbeling van de Bovenkerkerweg is al grotendeels gereed gekomen in 2023 en de weg is weer volledig open gesteld in december 2023. In 2024 worden de laatste afrondende werkzaamheden verricht. Er is in 2023 € 290.000 meer uitgegeven dan begroot. Dit komt ten laste van het projectbudget van 2024. Van dit faseringsverschil komt € 9.000 ten laste van taakveld groen-water-spelen en € 281.000 ten laste van taakveld verkeer en vervoer.
• Overige kleine faseringsverschillen op multidisciplinaire projecten zijn gering en leiden per saldo tot een verschuiving naar of verrekening met 2024 voor € 60.000 op taakveld verkeer en vervoer en € 43.000 op taakveld riolering.

2.1 Verkeer en vervoer

Onder dit taakveld vallen de deelprogramma's wegen, verkeer, verkeersregelinstallaties (VRI's), bruggen en openbare verlichting. Op het totale taakveld was € 8.184.000 begroot en is € 7.787.000 uitgegeven. Het verschil heeft betrekking op fasering (projecten lopen door naar 2024) en op een behaald negatief resultaat.

Fasering projecten: € 486.000

• Van het project Verbeteren fietspaden Beneluxbaan is de eerste fase (alles ten zuiden van de Ouderkerkerlaan) inmiddels aanbesteed en gegund, maar de werkzaamheden zijn buiten nog niet gestart in 2023. Dit gebeurt zo spoedig mogelijk in 2024. Het restantbudget van € 225.000 schuift daarom door en wordt samengevoegd met het budget van 2024.
• Het aanpassen van de infrastructuur op vier met verkeerslichten geregelde kruispunten om de doorstroming te verbeteren schuift door naar 2024. Het gaat om een budget van € 250.000. De software en het straatmeubilair zijn al wel aangepast.
• De studie naar mogelijk toekomstige ongelijkvloerse kruispunten op de Bovenkerkerweg en Beneluxbaan is gestart, maar nog niet afgerond. Hiervoor zijn eerst tellingen nodig die pas in het najaar van 2023 nuttig waren in verband met diverse weg- en bouwwerkzaamheden. Daarna moet nog een simulatiemodel worden gebouwd ten behoeve van deze studies. Het restantbudget van € 100.000 gaat daarom mee naar 2024.
• Via de multidisciplinaire projecten wordt -/- € 254.000 aan fasering verklaard (zie hierboven; per saldo dus een overschrijding ten laste van de projectbudgetten van 2024). Op alle overige projectbudgetten met faseringsverschillen zijn slechts geringe afwijkingen gerealiseerd. In totaal verklaren deze verschillen de resterende € 166.000 aan budgetfasering.

Resultaat projecten: -/- € 90.000

• Resultaten op de budgetten worden geboekt op de projecten die zijn afgerond en op de beheerbudgetten die jaarlijks beschikbaar zijn. De resultaten rekenen af met de egalisatiereserves voor wegen, verkeersmaatregelen, verkeersregelinstallaties en openbare verlichting.
• Op het onderdeel beheer en onderhoud wegen en kunstwerken wordt een licht negatief resultaat geboekt van € 226.000 (op een totaalbudget van € 3,4 miljoen). Er zijn meer inkomsten ontvangen voor  en door leges en herstelkosten voor kabel- en leidingwerk (± € 129.000). Daarentegen is er € 292.000 meer uitgegeven aan asfaltonderhoud dan bij de 2e tijdvakrapportage werd gedacht (waar de verwachte kosten juist omlaag waren bijgesteld). Qua bereikbaarheidsregie kwam het beter uit om eerder naar 2024 uitgestelde wegvakken toch eind 2023 uit te voeren. Reeds in 2022 ingeboekte verwachte inkomsten voor een onderhoudsbijdrage aan de kunstwerken onder de Amstelveenlijn (€ 98.000) konden wij toch niet ontvangen, omdat de wettelijke vergoedingssystematiek inmiddels is gewijzigd. Deze tegenvaller komt ten laste van het budget van 2023. De overige verschillen per beheerbudget zijn gering.
• Op de beheerbudgetten voor verkeersvoorzieningen en openbare verlichting (maatregelen, bebording, onderzoek, functionele verbeteringen verkeersregelinstallaties, en vervanging verlichting, totaal circa € 0,8 miljoen) is in totaal ongeveer € 9.000 minder uitgegeven dan begroot, maar per budget behoeven de verschillen geen toelichting.
• Diverse grote infraprojecten zijn afgerond, met in totaal een saldo van € 127.000 positief. Het gaat om de projecten Bocht Amstelzijde, Verkeersmaatregelen Laan Walcheren, Verkeersregelinstallatie Amsterdamseweg-Molenweg, Brug NTC-Bouwerij, Reconstructie Frans Halslaan (deel wegen en verkeer), Verkeersregelinstallatie Keizer Karelweg-Handweg en Reconstructie Cleopatralaan e.o. De verschillen per project zijn dermate klein dat deze geen toelichting behoeven. Vermeldenswaardig is wel dat de brug NTC-Bouwerij met een positief saldo van € 103.000 afsluit als gevolg van een gunstig aanbestedingsresultaat en omdat de reservering voor onvoorziene kosten niet hoefde te worden aangesproken.

5.7 Openbaar groen en openluchtrecreatie

Op het taakveld groen, water, spelen was € 1.900.000 begroot en is € 1.554.000 uitgegeven. Per saldo is dus € 346.000 minder uitgegeven dan begroot.

Fasering projecten: € 233.000

• Het Actieplan " Groen moet je doen " biedt ruimte aan bewonersinitiatieven voor vergroening en verfraaiing van hun leefomgeving. Het project loopt door in 2024 en van het restantbudget van ruim € 60.000 worden in de eerste helft van 2024 twee projecten gerealiseerd. Daarnaast is er in 2024 nieuw budget beschikbaar.
• Het opknappen van de speeltuin aan de Graaf Janlaan is voorbereid, maar realisatie lukte niet meer in 2023. Dit werk start in 2024. Het restantbudget van € 100.000 schuift daarom door naar 2024.
• Het vergroenen van school- en speelpleinen heeft in 2023 al een flinke impuls gehad tijdens en rond de Boomfeestdag. Het werk krijgt in 2024 een vervolg. Het restantbudget van 2023 (€ 60.000) wordt samengevoegd met het budget van 2024.
• Het overige bedrag (€ 13.000) wordt verklaard door kleine faseringsverschillen op diverse projecten, die verder geen toelichting behoeven.

Resultaat projecten: € 113.000
Resultaten op de budgetten worden geboekt op de projecten die zijn afgerond en op de beheerbudgetten die jaarlijks beschikbaar zijn. De resultaten rekenen af met de egalisatiereserve groen-water-spelen. Het gaat hierbij om restantbudgetten voor gazons, oevers, heesters, bomen en speeltuinen. Deze budgetten zijn jaarlijks beschikbaar en het niet benutte deel van het budget blijft beschikbaar voor herbestemming binnen het taakveld groen, water en spelen.

• De bomenrenovatie en heesterrenovatie 2023-2024 is zoals gebruikelijk gestart in het vierde kwartaal van het jaar. De winter is het beste plantseizoen. Door een faseringsverschil  wordt echter een groter deel van het werk ten laste van het beheerbudget van 2024 gebracht  dan bij de 2e tijdvakrapportage was voorzien. Verder zijn enkele oevers en beschoeiingen gerenoveerd. Er blijft op deze drie beheerbudgetten in totaal een bedrag van € 169.000 over dat vrijvalt aan de reserve groen, water, spelen, omdat bij de beheerbudgetten het verschil tussen begroting en realisatie jaarlijks als resultaat wordt geboekt en op 1 januari het nieuwe budget wordt aangesproken.
• Er zijn diverse speeltuinen opgeknapt (o.a. Overmijn-Willem Dreesweg, Eline Verestraat, Stadsplein, Cannenburgh en Wilhelminaplein). Het totale budget van € 370.000 is met € 51.000 overschreden.
• Het overige resultaat van -/- € 6.000 is te verklaren door kleine afwijkingen op de budgetten voor de Boomfeestdag die ten laste van de reserve komen.

7.2 Riolering

Op het taakveld riolering was € 2.192.000 begroot en is € 2.129.000 uitgegeven. Per saldo en afgerond is € 62.000 minder uitgegeven dan begroot.

Fasering projecten: -/- € 122.000

• Faseringsverschillen treden op bij de voorbereidingsbudgetten voor enkele wijkreconstructies en voor het relinen van de hoofdriolering in Bankras-Kostverloren. De verschillen zijn dermate klein dat deze geen toelichting behoeven. In totaal en per saldo wordt een bedrag van € 53.000 verrekend met of doorgeschoven naar 2024.
• De verwachte overschrijding op het project Reconstructie Govert Flincklaan e.o. is toegelicht bij de multidisciplinaire projecten. Het gaat voor riolering om -/- € 174.000 in 2023. Het gaat hierbij wel om fasering omdat het project nog niet is afgerond. Bij actualisatie van het MPP in het voorjaar van 2024 wordt het budget bijgesteld.

Resultaat projecten: € 184.000

• De werkzaamheden aan de lijngoten op Uilenstede zijn afgerond. Bij nader inzien is er alleen groot onderhoud gepleegd en zijn de kosten op de exploitatie geboekt. Het investeringsbudget van € 140.000 wordt ingezet voor andere rioleringswerkzaamheden in de komende jaren, zoals voor de dekking van het tekort op het project Govert Flincklaan. Dit wordt verwerkt bij actualisatie van het MPP.
• De reconstructies van de Frans Halslaan e.o. en Cleopatralaan e.o. zijn afgerond met een positief resultaat van € 44.000 voor riolering.

Financiering

Het Meerjarenprojectenplan kent verschillende financieringsbronnen. De begroting bevat structurele exploitatiebudgetten voor de onderdelen wegen, verkeer, verkeersregelinstallaties, openbare verlichting, groen, water en spelen. Voor rioolwerken worden deels kredieten gevoteerd en komen de kosten van kleinere projecten direct ten laste van de exploitatie. Subsidies/bijdragen van derden komen op de uitgaven in mindering en kunnen zo de netto-gemeentelijke kosten beperken. Financieel sluitstuk is een egalisatiereserve per onderdeel om schommelingen en faseringen in de loop van de jaren te egaliseren.

In de onderstaande tabel is het verschil tussen begroting en realisatie per taakveld verdeeld over exploitatiebudgetten en investeringsbudgetten. In de optelsom worden kleine afwijkingen verklaard door afrondingsverschillen.